Φυσικές καταστροφές ψυχολογικά οδυνηρό γεγονός

Οι συνέπειες επηρεάζουν πολλά άτομα ή ολόκληρες ομάδες, κοινότητες ή κοινωνίες. Οι φυσικές καταστροφές, και στη χειρότερη περίπτωση οι σεισμοί, οι πλημμύρες, οι κατολισθήσεις και τα τσουνάμι, έχουν σοβαρές οικονομικές και ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις σε μια κοινότητα. Όταν μεγάλες πληθυσμιακές περιοχές πλήττονται από καταστροφικούς σεισμούς που προκαλούν τεράστιες υλικές και προσωπικές απώλειες, τα συστήματα κοινωνικής και οικονομικής υποστήριξης και οι πόροι τους διαταράσσονται βίαια, προκαλώντας μεγάλες τραυματικές εμπειρίες (Bland, O'Leary, Farinato, Jossa &Trevisam, 1996). 

Ένα τραυματικό γεγονός ως ένα ψυχολογικά οδυνηρό γεγονός, εκτός του εύρους της συνήθους ανθρώπινης εμπειρίας που θα ήταν σημαντικά οδυνηρό για σχεδόν οποιονδήποτε. Ένα τραυματικό γεγονός, σύμφωνα με αυτόν τον ορισμό, περιέχει δύο στοιχεία: περιλαμβάνει πραγματικό ή επαπειλούμενο θάνατο ή σοβαρό σωματικό τραυματισμό του ατόμου ή άλλων και περιλαμβάνει έντονο φόβο, τρόμο και αδυναμία (Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία,1994).

Σε αντίθεση με τα τραυματικά γεγονότα που επηρεάζουν άτομα ή μικρές ομάδες, οι καταστροφές μπορούν να κατακλύσουν τους διαθέσιμους κοινοτικούς πόρους και να απειλήσουν περαιτέρω την ικανότητα των ατόμων και της κοινότητας να αντεπεξέλθουν (Ursano, McCaughey &Fullerton, 1994).

Οι φυσικοί κίνδυνοι 

• μειώνουν τη σωματική υγεία των ανθρώπων και τις επισκέψεις στο νοσοκομείο.
• αυξάνουν τα ιατρικά έξοδα και την εξάρτηση από το αλκοόλ.
• Οι πόροι σε ατομικό επίπεδο μετριάζουν τις δυσμενείς επιπτώσεις των φυσικών κινδύνων.
• Η ικανότητα υγειονομικής περίθαλψης στην κοινότητα μετριάζει τις δυσμενείς επιπτώσεις.

Πολλά ψυχολογικά και σωματικά συμπτώματα εμφανίζονται μετά από μια φυσική καταστροφή. Τα ψυχολογικά συμπτώματα περιλαμβάνουν αρχικό πανικό, άγχος, φοβικό φόβο, ευπάθεια, ενοχή, απομόνωση, απόσυρση, κατάθλιψη (συμπεριλαμβανομένων ορισμένων αποπειρών αυτοκτονίας), θυμό και απογοήτευση, καθώς και διαπροσωπικά και συζυγικά προβλήματα ( McLeod,1984). Πολλές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν παγκοσμίως τα τελευταία 25 χρόνια παρέχουν πληροφορίες σχετικά με το τι μπορεί να αναμένεται από τέτοιες καταστροφές (Ράις,1999). Εν ολίγοις, η ψυχοκοινωνική εμπειρία του σοκ και της θλίψης είναι σχεδόν καθολική και εμφανίζεται επίσης η ενοχή επιβίωσης. 

Ο  φόβος επανάληψης του τρομερού γεγονότος μπορεί να διαβρώσει την ικανότητα λήψης αποφάσεων και να επηρεάσει την κατάλληλη συμπεριφορά επίλυσης προβλημάτων (Ράις). Οι διαταραχές του ύπνου είναι συχνές, όπως και η απώλεια της όρεξης. Για την αντιμετώπιση του άγχους και της κατάθλιψης, τα θύματα καταστροφών συχνά αυξάνουν τη χρήση αλκοόλ, τσιγάρων, υπνωτικών χαπιών, αντικαταθλιπτικών και ηρεμιστικών (Joseph, Yule, William &hodgkinson, 1993). Οι καταστροφές παράγουν αρνητικές ψυχολογικές επιπτώσεις ακόμη και στη μετατραυματική περίοδο. 

Η επίδραση του τραυματικού στρες στα θύματα εξαρτάται από το πόσο σοβαρή είναι η ψυχοκοινωνική αντίδραση κατά τη διάρκεια της καταστροφής και πώς τα θύματα χρησιμοποιούν τη συμπεριφορά αντιμετώπισης για να χειριστούν τον ψυχολογικό αντίκτυπο της καταστροφής (Fahrudin, 2010) η ικανότητα αποτελεσματικής αντιμετώπισης παίζει σημαντικό ρόλο στον καθορισμό της ψυχοκοινωνικής προσαρμογής μετά από μια καταστροφή.

Η κοινωνική και οικονομική ανισότητα περιορίζει την πρόληψη καταστροφών . Η αποτελεσματική αντιμετώπιση των επιζώντων καταστροφών εξαρτάται από την ηλικία τους, την ώριμη προσωπικότητά τους, το μορφωτικό τους επίπεδο . Τα θύματα καταστροφών με πιο αρνητικές στρατηγικές αντιμετώπισης για την αντιμετώπιση του στρες παρουσιάζουν υψηλότερα επίπεδα τραυματικού στρες ως απάντηση σε φυσικές καταστροφές. Η καταστροφή αντιμετωπίζεται ως στρεσογόνος παράγοντας και έτσι η ψυχοκοινωνική διαχείρισή της θα απαιτούσε μοντέλα παρέμβασης κατάλληλα για αυτήν.

• Ας κάνουμε τις κοινότητες ανθεκτικές στις καταστροφές με πολιτικές καταστροφών που υποστηρίζουν και επιτρέπουν την ανθεκτικότητα των κοινοτήτων στις καταστροφές  .

πηγές:(εργασία DRR),Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία (1994), Διαγνωστικό και στατιστικό εγχειρίδιο ψυχικών διαταραχών. Άντι Φαχρουντίν(2012),Ψυχοκοινωνική αντίδραση και τραύμα μετά από μια φυσική καταστροφή: Ο ρόλος της συμπεριφοράς αντιμετώπισης.Τζον Φρίντι, Μάικλ Ε. Σαλαντίν, Ντιν Κιλπάτρικ, Χάιντι Ρέσνικ, Μπέντζαμιν Σάουντερς(1994),Κατανόηση της οξείας ψυχολογικής δυσφορίας μετά από φυσικές καταστροφές. Χιουντζούνγκ Τζι(2021),Κίνδυνοι για την υγεία από φυσικούς κινδύνους και πόρους ανθεκτικότητας: Στοιχεία από μια πανεθνική διαχρονική μελέτη των ΗΠΑ,Νόρτον, Τζ. και Gibson, T.D. (2019),Εισαγωγή στην πρόληψη καταστροφών: να το κάνουμε διαφορετικά επανεξετάζοντας τη φύση της γνώσης και της μάθησης )